Chinatown 2008

In 1999 was Chinatown het tweede spel in de nieuw opgestarte Alea-reeks. Vandaag reageren veel spelers (en verzamelaars) héél héél tevreden op deze heruitgave.
Die eerste editie is reeds lange tijd helaas niet meer te koop. Enkel via het tweedehandscircuit of online veiling websites kon je exuberant veel geld inzetten om een exemplaar aan te schaffen. De Canadese uitgever Filosofia brengt met deze doos een nieuwe editie met herwerkte lay-out en componenten. Heel veel verschil is er niet. De oorspronkelijke Alea-versie bevatte 9 speciale conjunctuurkaarten (waarmee spelers op het einde extra geld kunnen verdienen als ze de gebouwen die op deze opdrachtkaarten staan, bezitten). Deze kaarten zijn nu weggelaten. Ook de namen van de bedrijven en de stijl van de componenten zijn verschillend.
Spelidee
Spelers proberen in de wijk Chinatown gronden te verwerven om er lucratieve handelszaken (theehuisjes, wasserijen, restaurants, antiekzaken...) op te richten. Door lekker chaotisch door elkaar te onderhandelen, kunnen panden geruild worden. Wie daarmee het meeste geld verdient, wint dit zeer interactieve spel.
Spelverloop
Het spel verloopt over 6 ronden (jaren) waarin steeds de volgende acties in deze volgorde plaatsvinden:
A. Terreinkaarten verdelen
Op basis van het aantal spelers en de gespeelde ronde, ontvangt iedereen een aantal terreinkaarten (genummerd 1-85) waarmee overeenkomstige velden op het speelbord kunnen geclaimd worden. Twee terreinkaarten moet elke speler echter terug in de voorraad leggen. Dat is niet zo makkelijk beslissen omdat iedereen probeert terreinen te krijgen die grenzen aan eigen reeds verworven plaatsen. Als iedereen zijn keuze heeft gemaakt, plaatsen de spelers markeerstenen in hun kleur op de terreinen die ze willen bezetten.
B. Handelszaken verdelen
Weer volgens het spelersaantal en de ronde neemt elke speler een bepaald aantal handelszaken uit de buidel en legt deze goed open voor zich neer. Er zijn 12 verschillende soorten handelszaken met waarde 3-6. Dit cijfer geeft aan hoeveel handelszaken van deze soort in het spel voorkomen (nl. waarde + 3). Bovendien geeft dit cijfer ook aan hoeveel zaken je van dezelfde soort naast elkaar moet bezitten om de maximale opbrengst voor dat type handelszaak te verdienen.
C. Transacties
Dit is de belangrijkste fase van het jaar (en ook de leukste...). Spelers kunnen om het even wat aan elkaar voorstellen en iedereen heeft de vrijheid om daar al dan niet op in te gaan. Je kan heel eenvoudig twee openliggende handelszaken ruilen met elkaar (of meerdere tegen één). Je kan er nog wat geld tegenaan gooien. Je kan eigendomsrechten op de terreinen verwisselen en je kan zelfs een beetje druk op elkaar zetten in de stijl van “Hoeveel biedt je me opdat ik op dat perceel nu niets zal bouwen?”
De bedoeling van deze transacties is dat elke speler probeert combinaties van percelen en handelszaken te verwerven die hem zo veel mogelijk geld kunnen opbrengen. Hoe meer handelszaken van eenzelfde soort naast elkaar liggen in een wijk van het speelbord, hoe groter de opbrengst.
Deze transacties verlopen lekker door elkaar zodat iedereen heel geconcentreerd moet luisteren naar een bepaalde suggestie maar ook in de gaten moet houden wat andere spelers momenteel onderling aan het bedisselen zijn. Kortom: iedereen voelt zich hier heel duidelijk in Chinatown waar de wet van de sterkste onderhandelaar geldt. Op het moment dat niemand nog zin heeft iets te ondernemen, eindigt deze fase.
D. Handelszaken bouwen
Nu plaatst elke speler handelszaken op eigen terreinen. Iedereen is hierin volledig vrij. Je kan beslissen om bepaalde handelszaken nog niet op het speelbord te plaatsen, alhoewel je over voldoende terreinen beschikt. Welk terrein en welke zaak tot wie behoort, wordt mooi met markeerstenen aangeduid.
E. Inkomsten
Een handige overzichtskaartje (voor elke speler eentje) duidt in een tabel aan hoeveel de verschillende aangrenzende handelszaken van één type kunnen opbrengen. Dat geld krijgt elke speler van de bank.
F. Jaarwissel
De pion die het lopende jaar aanduidt, wordt een vakje verder verschoven en een nieuw jaar start met fase A.
Einde
Na zes jaar eindigt het spel. Iedereen telt zijn geld en wordt jaloers op de speler die dan het meeste geld “verdiend” heeft.
Conclusie
Elke partij verwondert je. Je verwondert je over de eenvoud maar toch genialiteit van het spelconcept. Je verwondert je over de mooie grafische afwerking. Maar je verwondert je vooral over het onderhandelingstalent van je medespelers. Je wordt soms zelfs “ontnuchterd” door het koele, lepe en zelfs soms dreigende zakelijke talent van bepaalde spelers. En dankbaar ontvang je achteraf het lovend enthousiasme van je vrienden omdat ze vanavond mochten deelnemen aan een wonderlijk spel.
Kortom: een juweeltje!