Een spel op maat!

Iedereen heeft het recht om te spelen! In het VIVES Spellenlab kwamen en komen nog steeds op regelmatige basis vragen binnen naar spellen om executieve functies te oefenen, geschikt voor de doelgroep van jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. Voor ons eerste PWO-project ‘Spel op Maat’ zijn we uitgegaan van deze oproep vanuit het werkveld, specifiek gericht op jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. We vertaalden deze oproep naar ons concreet project om spellen te selecteren en aan te passen die geschikt zijn om de executieve functies te trainen bij jongeren met een verstandelijke beperking.

Onderzoek

Aan de hand van een literatuurstudie en een bevraging van het werkveld hebben we eerst een selectie van spellen gemaakt die zoveel mogelijk voldeden aan deze beide voorwaarden van functie (trainen van executieve functies) en doelgroep (jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking). Het bleek dat de combinatie van beide voorwaarden geen evidentie was, en dat het project ‘Spel op Maat’ dus effectief een hiaat kon vullen.

 

De ervaringen tijdens de spelrondes met bestaande spellen en onze prototypes werden in combinatie met de resultaten van de bevragingen gebundeld in een overzichtelijk document, waarbij per spelaspect beschreven staat wat de aandachtspunten zijn bij het kiezen en ontwerpen van een spel voor de doelgroep.

In dit project wilden we enerzijds op zoek te gaan naar een bruikbare methodiek om spelmomenten te observeren van de doelgroep jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. Anderzijds wilden we op basis van deze bevindingen spellen uitproberen die specifiek inzetten op het trainen van executieve functies, en die spellen als basis gebruiken voor het ontwerpen van nieuwe spelconcepten. Uiteindelijk ontwierpen we vier spelprototypes in een spellenreeks met een overkoepelend thema, die kunnen ingezet worden in de doelgroep van jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking, met focus op het trainen executieve functies. Aan de hand van observaties tijdens verschillende spelrondes pasten we deze prototypes in een cyclisch proces verder aan.

De prototypes en testmomenten

De protoypes worden momenteel uitgebreid getest zodat er nog verbeteringen kunnen aangebracht worden, indien nodig.
Ons testpubliek was alvast heel erg enthousiast!

spel 3
spel 3
apr
25
2024

Executieve functies trainen met spellen. Focus op kleuters en onderbouw lagere school

09.30 - 12.30 u.
Executieve functies zijn verbonden met schoolprestaties, zoals lees- en rekenvaardigheden, probleemoplossend vermogen en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Deze spellenkoffer werd ontwikkeld om executieve functies bij leerlingen te versterken.Wanneer er sprake is van tekorten in EF, heeft dit invloed op vele aspecten van gedrag. Kinderen met executieve functieproblemen gaan vaak onderpresteren. Wanneer er sprake is van inhibitieproblemen, kan dit zich uiten in onder andere ongeremdheid en impulsiviteit, wat weer kan leiden tot onaangepast gedrag en/ of aandachtstekort-/hyperactiviteitstoornissen – ADHD. Wanneer de mentale flexibiliteit onvoldoende ontwikkeld is, uit zich dit mogelijk in rigide, stereotiepe gedragingen en moeilijkheden in de regulatie en aanpassing van motorische handelingen. Deze kenmerken zijn onder andere terug te zien bij personen met een autismespectrumstoornis.  Kinderen met problemen bij het executief functioneren krijgen vaak onterecht labels opgeplakt. Wanneer we ons richten op het executief functioneren van kinderen, krijgen we meteen concrete interventiemogelijkheden. We zien op welke functie een kind uitvalt en kunnen deze gericht gaan trainen en versterken.  In deze vorming bekijken we kort de therorie rond executieve functies en gaan we daarna aan de slag met spellen.We voorzien coöperatieve spellen die het samenwerken verbeteren maar ook competitieve spellen en solitaire spellen die kinderen zelfstandig kunnen spelen. In deze workshop focussen we op het werken met kleuters en kinderen uit de onderbouw van de lagere school.
Onderwijs
Zorgsector
apr
26
2024

Het inzetten van spellen bij een autismevriendelijke begeleiding

09.30 - 16.00 u.
Met de AutismeCentraalMethodiek is er een heel bruikbare tool uitgewerkt om een autisme vriendelijke omgeving te creëren voor de mensen die we begeleiden, waarmee we werken…Voor deze 2daagse workshop nemen we dan ook heel graag de methodiek als uitgangspunt. Startend met de vraag: ‘Hoe kunnen we vanuit de AutismeCentraalMethodiek spellen inzetten als middel om personen met autisme te begeleiden?’ willen we handvaten aanreiken om hiermee aan de slag te gaan.Tijdens deze workshop komen de 6 categorieën van de methodiek aan bod. Telkens gaan we op zoek naar hoe deze categorieën kunnen bijdragen aan het inzetten, uitkiezen, aanpassen… van spellen bij mensen met autisme.Naast het meegeven van heel wat tips & tricks, nemen we uitvoerig de tijd om verschillende spellen uit te testen. Vanzelfsprekend focussen we ons op nieuwe spellen en linken we deze aan het oefenen van diverse vaardigheden.Kortom een speelse workshop met een goed onderbouwde achtergrond!                                                                                                   Deze workshop wordt georganiseerd door Autisme Centraal en gaat door in VIVES SpellenLab.                                                                                                                        
Onderwijs
Zorgsector
mei
16
2024

Probleemoplossend denken: logisch en wiskundig denken (kleuter/lager)

09.30 - 12.30 u.
Op de leeftijd van vier jaar komt het denken bij kinderen op kruissnelheid. Ze beginnen in dagelijkse situaties en met concreet materiaal vergelijkingen te maken en dingen te ordenen. Dit doen ze spontaan en al spelend. Het is dan ook belangrijk dat wij hen op tijd de nodige prikkels aanbieden. Spellen zijn hiervoor een ideaal medium. Tijdens het spelen van spellen kunnen we bij jonge kinderen allerlei 21e eeuwse vaardigheden ontwikkelen. Probleemoplossend denken is een complexe opdracht. Via spel creëren we een zinvolle context en verlagen we de complexiteit. Ze leren spelenderwijs om logisch, kritisch en creatief te denken. Daarnaast bekijken we in deze sessie ook solitaire denkspellen en spellen die focussen op voorbereidend rekenen. 
Onderwijs