Bruges 2013

Heerlijk toch? Een recensie van het spel Brugge schrijven in het Spellenarchief te Brugge.
Stefan Feld laat ons in de rol van kooplui kruipen die relaties met de machthebbers in de stad onderhouden. Ze concurreren om invloed, macht en status. Helaas dreigen dramatische gebeurtenissen en ook je medespelers bedreigen de welvaart. Wie komt als overwinnaar van dit conflict om macht en rijkdom uit de strijd?
.: In grote lijnen
Spelers gebruiken hun kaarten, geld en arbeiders om huizen te bouwen, burgers te rekruteren, proberen het noodlot af te wenden en werven extra arbeiders aan. Iedereen probeert ook zijn reputatie te verhogen door de bekende kanalen rondom te stad te vervolledigen. Als een van beide stapels kaarten leeg raakt, eindigt het spel en de spelers die het meeste aantal zegepunten kon vergaren wint het spel.
.: Spelverloop
Het spel gaat over verschillende ronden waarin telkens 4 fases doorlopen worden.
Fase 1: Kaarten trekken
Elke speler vult om beurt zijn handvoorraad terug aan tot 5 kaarten. Hierbij mag voor elke kaart gekozen worden van welke van de twee beschikbare stapels je de volgende kaart neemt. Doordat de rugzijde van elke kaart zijn eigen kleur heeft, kan je dus meestal kiezen uit twee kleuren. Deze kaarten zal je straks tijdens fase 3 gebruiken.
Fase 2: dobbelstenen gooien
De startspeler gooit de 5 gekleurde dobbelstenen en legt ze in oplopende waarde op de speciale vakjes van het speelbord. Voor elke dobbelsteen die 5 of 6 toont, geeft de startspeler iedere speler 1 noodlotfiche van die kleur. Spelers die op die manier een derde noodlotfiche van eenzelfde kleur ontvangen krijgen een probleem: bij hen slaat het noodlot toe (zie verder). Vervolgens kan elke speler beslissen om zijn pion op het ontwikkelingsspoor één stap vooruit te laten gaan. De kostprijs hiervoor is de som van de dobbelstenen die "1" en/of "2" tonen.
Fase 3: Kaarten spelen en acties uitvoeren
Iedere speler heeft 5 kaarten in de hand en speelt nu om beurt 1 kaart uit en voert daarmee 1 van de 6 mogelijke acties uit. Dit gaat zo door totdat iedere speler 4 kaarten uit zijn hand heeft gespeeld en dus 4 acties heeft uitgevoerd. De mogelijke acties zijn:
- twee arbeiders nemen (in de kleur van de gespeelde kaart);
- 1 tot 6 gulden nemen (volgens het aantal ogen van de dobbelsteen in de kleur van de gespeelde kaart);
- noodlotfiche afleggen (in de kleur van de gespeelde kaart) en 1 zegepunt verdienen;
- 1 kanaalfiche bouwen (op kanaalveld dat overeenkomt met de kleur van de uitgespeelde kaart) en het aangegeven aantal guldens betalen;
- 1 huis bouwen (door 1 arbeider in de kleur van de uitgespeelde kaart af te leggen);
- persoon aantrekken (deze kaart op een eigen leeg huis plaatsen en de aangegeven prijs betalen), deze personen kan je dan activeren om een bepaald voordeel te behalen.
Fase 4: vaststellen van de 3 meerderheden en nieuwe startspeler bepalen
In deze fase onderzoeken we of één of meerdere spelers meerderheidsfiches naar hun gekleurde zijde mogen omdraaien. Je kan een meerderheid verwerven in ontwikkeling (je pion staat alleen in de hoogste positie op het ontwikkelingsspoor); personen (meer personen in zijn speelgebied bezitten dan de anderen) of kanaal (meer kanaalfiches gebouwd hebben dan iedere andere medespeler).
.: Noodlot slaat toe
Als een speler tijdens fase 2 een derde noodlotfiche van dezelfde kleur ontvangt, slaat het noodlot toe. Bij een overstroming moet hij al zijn arbeiders terug in de voorraad leggen; de pest doet je één persoon verliezen (valt nog mee...); bij een overval ben je al je guldens kwijt; de brand vernietigt één van je huizen of een gebouwde kanaalfiche en door intrige verlies je 3 punten.
.: Einde van het spel en eindwaardering
Het spel eindigt aan het einde van de ronde waarin de laatste kaart van één van de stapels getrokken werd. Iedereen krijgt nu punten voor personen (som van de cijfers op de personenkaarten in je gebied); huizen; voordelen van personen; meerderheidsfiches; kanalen en ontwikkeling.

.: Commentaar
Grafisch indrukwekkend. De 165 personenkaarten zijn heel mooi en tonen zelfs emoties. Het speelbord toont leuke details van deze historische stad. Historici hebben wel hun bedenkingen. Het aantal poorten in de stad klopt niet, het standbeeld is niet van de geciteerde periode, enz. Maar dat is muggenzifterij van een trotse inwoner van deze stad :-).
Doelpubliek? Sommigen beweren dat gezinnen die een "light" Stefan Feld-spel willen verkennen, dit spel graag zullen spelen en niet zoveel moeite zullen hebben met het spelconcept. Akkoord als de kinderen in dat gezin al wat gewoon zijn. Strategisch ingestelde spelers laten zich wellicht wat afschrikken door de dobbelstenen en het trekken van kaarten. Nochtans biedt dit spel voldoende mogelijkheden doordat je in verschillende domeinen je zegepunten kan verwerven. Bovendien garanderen de 165 kaarten dat elk spel weer anders zal verlopen.
Is Brugge een expertenspel (zoals die zelf verklaarde spelersgroep hun genre spellen graag benoemen...)? Wellicht net niet. Is dat erg? Bijlange niet. Want eerlijk gezegd ik heb het een beetje gehad met die optimalisatie en worker placement games waarbij je eindeloos moet nadenken in welke volgorde je bepaalde handelingen het best verricht om straks het maximaal rendement uit andere combinaties te halen.
.: Besluit
Brugge is de moeite waard. Het staat trouwens op de werelderfgoedlijst. Het gelijknamige spel mag er ook zijn. Zowel gezinnen met ervaren kinderen als spelers die liever wat stevigers spelen zullen de vele combinatiemogelijkheden om zegepunten te verdienen waarderen. De geluksfactor is toelaatbaar en stoort echt niet.